2025’in ilk altı ay sonuçlarıyla Airbus uçak teslimatlarında kümülatif olarak önde bulunuyor. Boeing ilk altı ayda 280 uçak teslim ederken, Airbus’ın müşterilerine yaptığı teslimat sayısı 306 oldu. Haziran 2025’te ise Boeing 60, Airbus da 63 uçak teslim etti. Havayolu şirketlerinin ise uçak teslimatlarındaki gecikmeler nedeniyle büyüme planları aksarken, sektördeki şikayetler de artıyor.
Uçak teslimatları kuşkusuz çok sayıda karmaşık süreci içeriyor. Her sayının arkasında tedarik zinciri bağlantıları, alınması gerekli sertifikalar, düzenleyici kurum onayları ve havayolu şirketlerinin karar alma süreçleri gibi bir kapsamlı bir network bulunuyor. 2025 yılında da her iki üretici de lojistik ve motorlar başta olmak üzere tedarik zinciri zorluklarıyla karşı karşıya kalmaya devam ediyor. Havacılık uzmanları Airbus’ın bu zorlukların üstesinden daha sorunsuz bir şekilde geldiğini belirtirken, Airbus'ın Toulouse ve Hamburg montaj hatlarının özellikle tek koridorlu uçaklarda istikrarlı bir tempoda ilerlediğine dikkat çekiyorlar. Öte yandan Boeing ise 737 MAX ve 787 programlarını hızlandırmaya çalışıyor, FAA'nın devam eden rutin denetimleri yanı sıra yaşanan sorunlara bağlı olarak gerçekleştirilen plansız denetimler de Boeing’in üretim akışını yavaşlatan unsurlar olarak görülüyor.
Havayolu sektörü her durumda iki üreticiye bağımlı durumda. Teslimatlardaki gecikmeler her iki üretici için de geçerli. Bu durum havayolu şirketlerini filo kompozisyonunda dengeli bir politikaya doğru yöneltse de sektördeki genel eğilim tedarik zinciri sorunlarını çözmede Airbus’ın daha atik davrandığı yönünde. Havacılık temsilcileri kimi havayollarının filo kompozisyonunda Boeing’in payını daha da arttırma konusunda fazla istekli olmadığına dikkat çekiyorlar.
Bu eğilime bir örnek olarak ABD merkezli Delta Air Lines, geniş gövdeli uçaklardaki genişlemesinin Airbus A350 odaklı devam edeceğini duyurdu. Delta aynı zamanda üretimdeki tüm Airbus modellerine de sipariş vermiş durumda. ABD pazarındaki Airbus’ın yükselen çizgisi yeni dönemi de bir ölçüde anlatıyor.Benzer şekilde Qatar Airways’den gelen bir açıklama Airbus'ın kargo dönüşüm ihtiyaçlarına uyum sağlamadaki esnekliğine övgü yaptı.Boeing ise bu kategoride Boeing 777X kargo uçağı ile cazibesini korumaya çalışıyor. Boeing'in bir zamanlar gözbebeği olan Boeing 787 Dreamliner programı da havacılık sektörünün uzun rotalardaki ihtiyaçlarına yanıt vermeye devam ediyor.
Tüm zamanların en çok satan geniş gövdeli yolcu uçağı olarak gösterilen 787 Dreamliner filosu, 14 yıldan kısa bir sürede bir milyardan fazla yolcu taşırken, uçuş sayısı da 5 milyonu geçmiş durumda.787’ler dünya çapında 425'ten fazla yeni direkt rotaya (non-stop)erişim sağlıyor.
Uzun zamandır beklenen 777X ise sertifikasyon bitiş çizgisini geçme sürecinde bulunuyor. Boeing uzun mesafeli geniş gövdeli uçak pazarında Airbus'ın popüler A350'sine karşı 777X ile rekabetini sürdürecek. Boeing 777X ile ilgili olarak Boeing kurumsal web sitesinde şu özellikler belirtiliyor;
“Yeni Boeing 777X, performansın her alanında rakipsiz, dünyanın en büyük ve en verimli çift motorlu jet uçağı olacak. Aerodinamik ve motorlardaki yeni atılımlarla 777X, rakiplerine göre %10 daha düşük yakıt tüketimi ve emisyon ve %10 daha düşük işletme maliyeti sunacak. Gerçek bir aile olan 777X, düşük riskli, kârlı büyüme, sektör lideri güvenilirlik yanı sıra 777 ve 787 Dreamliner aileleriyle kusursuz entegrasyon sunarak daha da fazla esneklik sağlayacak. Performans, hikayenin sadece bir kısmı. Ferah ve geniş kabini, yeni özel mimarisi ve 787 Dreamliner'dan gelen yeniliklerle 777X, geleceğin uçuş deneyimini sunacak”.
Uçak teslimatlarında 6 Aylık tabloda Airbus öne çıkıyor
Aylık bazda bakıldığında Boeing Haziran 2025’te 116 yeni uçak siparişi alırken, Avrupalı rakibi Airbus aynı dönemde 203 siparişle Boeing’i önemli ölçüde geride bıraktı. Mayıs 2025’te 303 yeni sipariş kaydeden Boeing’e şirketin siparişlerinde altıncı en iyi aylık performansı gerçekleştirdi.
Boeing’in siparişler ve teslimatlar raporuna göre, 2025 Haziran döneminde sipariş verilen 116 uçak arasında 54 adet 737 MAX, 32 adet 787-10 ve 30 adet 787-9 bulunuyor. Şirketin 6,590 adet tamamlanmamış siparişi bulunuyor.
Ayrıca, Air India’nın 12 Haziran 2025’te batı Hindistan’da meydana gelen trajik kazasının ardından yapılan denetimler ve kalite kontrol çalışmaları nedeniyle Boeing’in üretim hızında bir azalış olduğu belirtiliyor. Airbus ise 2025 Haziran’ında başarılı bir dönem geçirdi ve Paris Air Show sırasında duyurulan birçok yeni sipariş aldı. Airbus, Mayıs 2025’te hiç yeni sipariş açıklamazken, yeni sipariş duyurularını Paris Air Show’da yapmayı tercih etti.
Öte yandan 2025 yılı ilk altı aylık dönemde Boeing, toplamda 668 yeni sipariş bildirdi. Bu siparişler arasında 343 adet 737, 242 adet 787 ve 83 adet 777 bulunuyor. Airbus ise aynı dönemde net 402 uçak siparişi açıkladı.
Teslimatlara gelince, Boeing 2025 Haziran’ında 60 yeni uçak teslim etti, Airbus ise aynı dönemde 35 müşterisine 63 yeni uçak teslim ederek sadece üç adet daha fazla teslimat yaptı. Boeing teslimatları genellikle 737 MAX modellerinden oluşurken, 777F, 787-10, 787-9 ve 767-2C gibi birkaç tekil uçak siparişi de yapıldı.
Bu teslimatlar, Mayıs 2025’e kıyasla hem Boeing hem de Airbus için bir artışı temsil ediyor. 2025’in şimdiye kadarki bölümünde Boeing, toplamda 280 uçak teslim etti, bunlar arasında 209 adet 737, 37 adet 787, 20 adet 777 ve 14 adet 767 bulunuyor. Airbus’un genel teslimatlarına gelince, şirket 2025 yılında 65 müşteriye 306 teslimat gerçekleştirdi. 2024’ün aynı dönemine kıyasla Airbus’un teslimat oranında %5,5’lik bir düşüş yaşandı.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.